داکتر مجیب الرحمن رحیمی:
دوشنبه ۱۴ جدی ۱۳۹۴ ساعت ۱۳:۵۳
شما در جریان هستید که ریاست اجرائیه جزئی از ساختارهای بنیادی و اساسی حکومت وحدت ملی است. رییس اجرائیه در تمام سطوح تصمیم‌گیری حضور دارد؛ شورای وزیران، کابینه، شورای امنیت ملی، شورای عالی اقتصادی و کمیته تدارکات. بدون حضور و تأیید رییس اجرائیه، تصمیم کلان در سطح کشور گرفته نمی‌شود و اتخاذ هم نخواهد شد.
بنیاد حکومت وحدت ملی را امضای توافقنامه سیاسی میان اشرف غنی رییس جمهور و داکتر عبدالله عبدالله رییس اجراییه تشکیل می‌دهد. شکل‌گیری حکومت وحدت ملی زمانی نیاز شد که انتخابات ریاست جمهوری به بحران رفت.
در این شرایط، پای ایالات متحده امریکا برای مدیریت بحران افغانستان کشانیده می‌شود و تصمیم بر این می‌شود تا حکومت وحدت ملی شکل گیرد، از همین رو، عبدالله و غنی با در نظرداشت شرایط، به پای سندی امضا کردند که هر دو حکومت ائتلافیِ وحدت ملی را تشکیل دهند.
از ایجاد حکومت وحدت ملی، درست بیش‌تر از یک سال می‌گذرد اما برخی از ماده‌های توافقنامه سیاسی میان دو تیم، تطبیق نشده است.
در پیوند به این موضوع، خبرگزاری جمهور، گفتگویی را با داکتر مجیب الرحمن رحیمی سخنگوی ریاست اجرائیه انجام داده است.
تشکر آقای رحیمی که وقت تان را در اختیار خبرگزاری جمهور گذاشتید! پرسش نخست را از امضای توافقنامه سیاسی آغاز می‌کنم که در واقع بنیاد حکومت وحدت ملی را شکل می‌دهد، در این خصوص توضیح دهید که آیا کارهای حکومت بر اساس این توافقنامه سیاسی، به خوبی پیش می‌رود؟
تشکر! بعد از بحران هایی‌که در پی انتخابات شکل گرفت، اساس توافقنامه سیاسی حکومت وحدت ملی را شکل داد، مبنی بر این‌که حرکت بعدی را این توافقنامه سیاسی ترسیم می‌کند؛ اما تطبیق توافقنامه سیاسی در آغازین روزهای حکومت وحدت ملی دچار چالش‌های جدی شد.
ولی آرام آرام بخش‌هایی از توافقنامه بر اثر تلاش‌ها و همکاری‌های هر دو طرف، عملی شده است و در بخش‌های دیگر هم نیز تلاش‌ها جریان دارد تا در گام‌های بعدی عملی شود.
اما به هرحال در بخش‌هایی از توافقنامه هنوز هم ملاحظه داریم. بخش‌هایی از توافقنامه هنوز هم عملی نشده است.
توقع ما این بود که بر اساس تفاهم و توافقی که شده بود باید مفاد توافقنامه سریع‌تر عملی می‌شد تا افغانستان از این بحران عبور کند؛ به رغم تلاش‌هایی که شد متاسفانه این روند به کندی پیش رفت.
آقای رحیمی، در کدام بخش‌ها ملاحظه دارید که هنوز عملی نشده است و علت عملی نشدن این توافقنامه چی است، آیا سنگ اندازی‌هایی صورت می‌گیرد؟
مشکل اساسی کندی روند عملی شدن توافقنامه بود. از بحث مقرری‌ها تا بحث اصلاح نظام انتخاباتی. گام‌هایی در این مسیر برداشته شد ولی تمام مراحل آن طوری که توقع می‌رفت به سرعت عملی نشد و باعث نگرانی‌ها و سوالات زیادی در جامعه شد. طبیعتاً اکنون در مرحله‌یی است که بخش‌های عمده توافقنامه عملی شده و بخش‌های دیگر درحال عملی شدن است و کارها جریان دارد.
در خصوص ریاست اجرائیه و شخص داکتر عبدالله عبدالله می‌خواهم بپرسم که میزان نارضایتی مردم از آقای عبدالله هر روز بیش‌تر می‌شود؛ آیا این نارضایتی‌ها و ناراضی‌ها واقعا حق به جانب هستند؟
در این مورد عوامل متعددی وجود دارد؛ ریاست اجرائیه به عنوان ممثل اراده اکثریت مردم افغانستان در پی انتخابات و توافق، یک نهاد نوپا است. نهادهایی‌که نو تشکیل می‌شوند، زمان می‌گیرد تا به کارآیی برسند که البته ما و همکاران مان تلاش کردیم ریاست اجرائیه زود و سریع به مرحله‌یی برسد که بتواند به تقاضای مردم پاسخگو باشد و امروز به یک مرجع اساسی در حکومت افغانستان تبدیل شده است. شما در جریان هستید که افغانستان انتقال سیاسی را تجربه کرد؛ در جریان انتخابات توقعات مردم بالا رفت و با حضور گسترده تمام جریان‌ها در حکومت، پاسخ دهی به تمام خواست‌ها به طور لازم مشکل گردید. شاید عده‌ای ناراضی هستند و حق دارند، آن‌طوری‌که لازم بود رسیدگی نشد. ولی در ریاست اجرائیه تلاش داریم به وعده‌های مان عمل کنیم و به خواست‌های مردم رسیدگی شود.
در پیوند به این موضوع، البته بیش‌ترین وقت مسوولین حکومت در ماه‌های گذشته مسایل امنیتی را در بر گرفت. تهاجم سازمان یافته دشمنان که می‌خواستند در این مرحله حکومت را ساقط کنند یکی از چالش‌های جدی بود که قوای امنیتی توانستند این تهدیدها را دفع کنند.
بیش‌تر از یک سال از شکل‌گیری ریاست اجرائیه گذشت ولی هنوزهم جایگاه قانونی این نهاد پرسش برانگیز است، نهاد ریاست اجرائیه در این خصوص برای مشروعیت خود چه کار کرده است؟
ایجاد ریاست اجرائیه و شکل‌گیری توافقنامه سیاسی در روشنایی رهنمودهای قانون اساسی صورت گرفته است و همه را متعهد می‌دانیم. در توافقنامه آمده است که باید اصلاحات انتخاباتی به وجود بیاید و در پی آن، یک انتخابات شفاف و عادلانه در سطح کشور برگزار شود. به این صورت، نصاب تشکیل لویه جرگه تکمیل و لویه جرگه قانون اساسی برای بحث روی تغییر ساختار نظام و ایجاد پست صدارت باید تشکیل شود و شکل بگیرد. در آنجا نماینده‌های مردم تصمیم می‌گیرند که نظام صدارتی شود یا به شکل فعلی باقی بماند.
گام‌های اولیه برداشته شده است که در سطح کشور اصلاحات نظام انتخاباتی به وجود بیاید، نظریات گرفته شده و کمیته گزینش تأسیس شده است. بعد از عملی شدن این گام‌ها و تعیین تاریخ انتخابات، امیدوار هستیم به تحقق یکی از مفاد توافقنامه سیاسی برویم.
یقینا احساس کرده‌اید که کارها به کندی پیش رفته است، تعدیل در قانون اساسی و تغییر نظام به صدارتی کار آسانی نیست، آیا به راستی اراده‌یی برای چنین تغییرات در سران حکومت وجود دارد؟
تاهنوز مخالفت صریح در این موارد از رهبران حکومت وحدت ملی دیده نشده است، ما در ریاست اجرائیه به عنوان جریان اساسی به تعهداتی که در جریان انتخابات داشته‌ایم پابند هستیم. مبنای حکومت وحدت ملی، توافقنامه سیاسی است و ما روی تعهدات مان هستیم. در عملی شدن آن‌ها تلاش می‌کنیم و باید سریع انجام شوند.
آقای رحیمی! مشخصا در خصوص برگزاری لویه جرگه بگویید که کارها به کجا رسیده؟
تا این لحظه، توقع ما این بود که بسیاری از کارها انجام می‌شد اما متاسفانه برخلاف انتظاری که مردم افغانستان داشتند، کارها به کندی پیش رفت ولی گام‌هایی برداشته شده است. کمیسیون اصلاح نظام انتخاباتی و تشکیل کمیته گزینش گام‌هایی هستند که ما را به عملی ساختن وعده‌ی مان نزدیک می‌سازد و امیدوار هستیم آنانی‌که در سازماندهی تقلبات انتخاباتی در کمیسیون‌ها نقش داشتند به صورت طبیعی کنار بروند، چهره‌های جدید بیایند؛ توصیه‌ها و پیشنهادات کمیسیون اصلاح نظام انتخاباتی مورد توجه قرار گیرد و انتخاباتی برگزار شود که هر کسی آزادانه رأی خود را استعمال. این گام‌ها ما را در رسیدن به مرحله برگزاری لویه جرگه قانون اساسی نزدیک می‌سازد.
جناب داکترصاحب! می‌خواهم در مورد کارکردهای کمیسیون اصلاح نظام انتخاباتی بپرسم که آیا ریاست اجرائیه از کارهای این کمیسیون راضی است؟
در شکل‌گیری کمیسیون اصلاح نظام انتخاباتی و آغازین روزهای کاری این کمیسیون، نقش داشته‌ایم و اکثر اعضای آن مورد قبول ما هستند، در فضای مستقل، تحت نظر ریاست اجرائیه کار کردند و بسته‌ی پیشنهادی خود را تقدیم نمودند. از طرح‌های شان حمایت می‌کنیم و مورد قبول ریاست اجرائیه است. توقع داریم که یک انتخابات سالم بر اساس این پیشنهادات شکل گیرد.
پرسش آخر را در خصوص جایگاه ریاست اجرائیه در پیش‌برد سیاست خارجی افغانستان مطرح می‌کنم که این ریاست در سیاست‌گذاری‌های کشور (داخلی و خارجی) چقدر نقش دارد؟
شما در جریان هستید که ریاست اجرائیه جزئی از ساختارهای بنیادی و اساسی حکومت وحدت ملی است. رییس اجرائیه در تمام سطوح تصمیم‌گیری حضور دارد؛ شورای وزیران، کابینه، شورای امنیت ملی، شورای عالی اقتصادی و کمیته تدارکات. بدون حضور و تأیید رییس اجرائیه، تصمیم کلان در سطح کشور گرفته نمی‌شود و اتخاذ هم نخواهد شد.
شما می‌دانید که وزیر خارجه از تیم ما است، براین اساس، در بخش اجرایی در سیاست خارجی نقش ما حیاتی و کلی است و ما در حکومت وحدت ملی در یک هماهنگی، روابط را پیش می‌بریم.
گفتگو کننده: وحیدفرزان – خبرگزاری جمهور
نقد و نظر